1 Januari 2024  •  Frank Duivenvoorde

Kloosterretraite 14-15-16-juni 2024 Kennismaking met de mystici

Stadsklooster Culemborg laat U kennismaken met nieuwe mystici in deze retraite die gehouden wordt in de trappistenabdij van Westmalle.

Dat wordt gedaan middels een tweetal lezingen door docent Lieven de Mayer, filosoof en promovendus bij het Titus Brandsma Instituut te Nijmegen. Over de inhoud van deze cursus schrijft hij : 

'In de vervolgcursus 'Wat is mystiek' staan we deze keer stil bij de minnemystiek (of bruidsmystiek), naast de wezensmystiek de belangrijkste stroming in de Christelijke mystieke traditie. We bespreken de oorsprong van de mystieke liefdesmetaforiek in het Bijbelse Hooglied en hoe die door Bernardus van Clairvaux geïntroduceerd werd in de mystieke literatuur. Daarna gaan we in op de liederen van Hadewijch en op haar eigenzinnige en typisch middeleeuwse opvatting van de mystieke weg. We sluiten af met een bespreking van de controverse rond de pur amour in Frankrijk aan het eind van de zeventiende eeuw, door velen gezien als het eindpunt van de mystieke traditie in het katholicisme.

In de tweede les gaan we in op het vraagstuk van de mystiek zonder God. Kunnen atheïsten nog iets met de Christelijke mystiek traditie? En bestaat er zoiets als een Westerse atheïstische mystiek, die niet alles uit het Oosten importeert? We gaan in op drie auteurs die zich met deze vragen hebben beziggehouden: de eigentijdse Franse denker André Comte-Sponville, de Belgische filosoof Leo Apostel, en het enfant terrible van de Franse filosofie, Georges Bataille, die de mystieke implicaties van de 'dood van God' in hun radicaliteit doordacht heeft.'

Voorafgaande aan de retraite worden er nog een paar voorbereidingsbijeenkomsten georganiseerd ( 1 x per  maand 25 febr-24 maart-14 april-2 juni ) die facultatief te volgen zijn. Deze zullen een keer per maand zijn op de zondagmiddag in de maanden maart-april-mei in de Oud-Katholieke Kerk te Culemborg. Daarover ontvangt U nader bericht. Ook wordt er enige literatuur vooraf verstrekt zodat de deelnemers zich alvast wat kunnen inlezen.

Naast de lezingen staat het U vrij te wandelen in de omgeving van de abdij, de kloostergetijden bij te wonen en mee te doen aan de amicitia 's avonds na 20.00 uur onder het genot van een trappistenbiertje of een ander drankje. 

 Aanmelding, kosten verblijf en vervoer retraite 14-15-16 juni Abdij van Westmalle

Kosten ( Inbegrepen : koffie en thee, 2 x ontbijt, 2 x lunch, 2 x warme maaltijd, 2 x lezingen en  incl. 10 euro voor gebruik handdoek en lakens van de abdij ) 

  • € 260,- Tarief A ( Eenpersoonskamer met douche en toilet op de gang )
  • € 300,- Tarief B ( Eenpersoonskamer met douche en toilet op de kamer ; beperkt beschikbaar )
  • € 540- Tarief C (Tweepersoonskamer met douche en toilet op de kamer)

CONTACTGEGEVENS GASTENHUIS

Abdij Onze-Lieve-Vrouw van het Heilig Hart

Antwerpsesteenweg 496

B-2390 Westmalle

Vervoer : De afstand vanuit Culemborg naar Westmalle ( B)  bedraagt 111 km. en is zonder files in 75 minuten te bereiken. Wie na 10.00 u gaat rijden heeft minder van doen met evt. files en heeft evt. vooraf al wat tijd om Westmalle wat te verkennen. Geplande aankomsttijd in het gastenhuis is  13.30 u.

Het handigste en voordeligste is met de deelnemers onderling af te spreken om met een paar auto’s te gaan en dan de benzinekosten met elkaar te delen. Voorafgaande aan de retraite ontvangen mensen een deelnemerslijst en/of organiseren we een ontmoeting in de OKK waarbij geregeld kan worden wie met wie kan meerijden.

Aanmelding :

Je kunt je aanmelden  t/m  28 februari 2024  voor deze retraite via StadskloosterCulemborg@gmail.com

Vermeld daarin

A Of het gaat om een individuele aanmelding of een aanmelding voor twee of meer personen

B Welk soort kamer je wilt ( zie hierboven met de tarieven A B en C )

C Of je wel of niet vegetariër bent

D Of je mee wilt rijden met iemand, of evt. wilt chauffeuren want in bezit zijnde van een auto. Reiskosten worden gedeeld. 

LET OP : Je aanmelding is pas definitief als je na bevestiging van het Stadsklooster ook de betaling hebt verricht. Dit kan dus t/m 31 januari.  Het bedrag kun je overmaken naar :

Bank NL 72 ABNA 0470 1420 65 t.n.v. Kerkbestuur Oud-Katholieke Parochie onder vermelding van ‘Retraite Westmalle juni 2024’

Annulering : Na 31 jan. ontvangen de deelnemers een deelnemerslijst en een definitieve bevestiging van deelname.  Het maximum aantal deelnemers ( incluis organisator en docent) bedraagt 16.  Als er meer belangstellenden zijn dan er plek is wordt een reservelijst aangelegd voor mensen die door late aanmelding buiten de boot vallen.  Mocht je je hebben opgegeven maar door onverwachte of door onvoorziene omstandigheden  toch niet kunnen dan proberen we jouw plek te vullen met iemand vanaf de reservelijst. Als dat lukt krijg je datgene wat je betaald hebt natuurlijk terug. Lukt dat niet, dan kan geen restitutie worden gegeven.  

(Bibliotheek van de Abdij van Westmalle)

Over de docent van het Titus Brandsma-instituut :

Lieven De Maeyer (1992) startte lente 2021 aan een vierjarig traject aan het Titus Brandsma Instituut en Radboud Universiteit Nijmegen dat moet leiden tot zijn promotie, onder begeleiding van Marc De Kesel. Zijn onderzoek richt zich op de doorwerking van de Christelijke mystiek in de artistieke avant-garde van de 20e eeuw.

Meerdere kunstenaars in de moderne stromingen hebben zich met pamfletten regelmatig tegen de religie gekeerd, maar tegelijk zijn stromingen als het surrealisme, symbolisme of het dadaïsme rijk aan invloeden uit de mystieke traditie. Op een of andere manier ontlenen kunstenaars daar inspiratie aan, aldus Lieven, ook als ze er in geschrift afstand van nemen. “Soms is er sprake van religieuze verlegenheid. Elke kunstenaar worstelt met het probleem van de creatie: ben ik het die schept, of schept er iets door mij? Ben ik slechts een doorgeefluik? Het is jammer dat het verband met de religieuze traditie hierbij niet vaker expliciet onder de loep genomen wordt. Wat nemen moderne, ook atheïstische kunstenaars over van de religie? Wat schrappen of radicaliseren ze?”

Met een nieuwe blik op de mystieke teksten denkt Lieven raakvlakken bloot te kunnen leggen met de kunsten. “Er zijn nog veel relatief onontgonnen teksten.” Mogelijk komen er bronnen naar boven die ook de moderne artistieke inspiratie kunnen verdiepen. “Net zoals God doorheen de mysticus kan spreken en handelen, zo lijkt de artistieke inspiratie in het surrealisme ook vaak van een ‘ander’ te komen. Het is die formele gelijkenis die me fascineert en die ik wil uitdiepen.” In zekere zin heb ik ook van mijn hobby mijn beroep kunnen maken: voor ik aan mijn promotieonderzoek begon, ging het meeste van mijn vrije tijd ook naar lezen, vaak dezelfde teksten waar ik nu op werk.

Simone Weil

Een aan zijn wetenschap verwante passie is het werk van Simone Weil, de Franse filosoof-mysticus-auteur die leefde tussen 1909 en 1942. Lieven maakte een vertaling en bloemlezing van Weils teksten, Simone Weil. Leven op de rand van de wereld (2018). “Weil wordt vaak voorgesteld als een robuust denker, met een eigen leer vol met stelligheden. Maar aan het zicht onttrokken is dat zij eigenlijk voortdurend met zichzelf in discussie is. Haar stellingen zijn uitnodigingen voor tegenspraak, niet een verwoording van ‘zo is het!’. Dat zoekende in haar denken zou veel meer op de voorgrond mogen treden.”